پوسیدگی و ایجاد سوراخ (حفره) در دندان موضوعی است که بسیاری از افراد در قسمتی از زندگی خود آن را تجربه میکنند. بیش از 91% بزرگسالان 20 تا 64 ساله آمریکایی پوسیدگی دندان دارند و حدود یک چهارم این پوسیدگی و سوراخهای (حفرههای) دندانی درمان نشدهاند. طبق آمار موسسه ملی تحقیقات دندانپزشکی، پوسیدگی دندان شایعترین بیماری مزمن در کودکان و بزرگسالان در آمریکا است، در صورتی که پوسیدگیها تا حد زیادی قابل پیشگیری هستند.

ممکن است شما یکی از هزاران نفری باشید که پوسیدگی دندان دارند.
بنابراین اگر نگران وجود یا بروز پوسیدگی دندان هستید، مطمئناً تنها نیستید. خوشبختانه، اگر سریع از پوسیدگی دندان خود باخبر شوید، میتوانید روند پوسیدگی دندان را متوقف و از ایجاد کرم خوردگی و حفره جلوگیری کنید. در صورت عدم درمان، پوسیدگی دندان میتواند منجر به مشکلات جدیتر مانند آبسه و افتادن دندان شود.
در این مقاله مطالب زیر را با هم مرور میکنیم:
- پوسیدگی دندان چیست؟
- دلایل پوسیدگی دندان چیست؟
- مراحل پوسیدگی دندان چیست؟
- چطور از شر حفره دندان خلاص شویم؟
- چطور از پوسیدگی دندان جلوگیری کنیم؟
همچنین به این موضوع میپردازیم که پوسیدگی ممکن است باعث از دست دادن دندان شود پس برای جلوگیری از عفونت دندان چه کاری میتوان انجام داد؟
دندانهای پوسیده در کودکان نگرانی ما را بیشتر میکند بنابراین ما در اینجا اطلاعاتی در مورد راههای تشخیص علائم یا دندانهای پوسیده (علائم بروز پوسیدگی و وجود دندانهای پوسیده) به شما میدهیم تا بدانید در صورت وجود پوسیدگی چکاری باید انجام دهید؟ و چگونه باید از پوسیدگی بیشتر دندانها جلوگیری کنید؟
پوسیدگی دندان چیست؟
باکتریهای موجود در دهان شما یک لایه چسبنده روی دندانهایتان ایجاد میکنند که به آن ها پلاک گفته میشود. این باکتریها از غذاهای شیرین و نوشیدنیها تغذیه کرده و اسید تولید میکنند. اگر دندانهای خود را تمیز نکنید، این اسید در سطح دندان باعث خوردگی دندان میشود.

پوسیدگی دندان در لایههای مختلف دندان نفوذ میکند.
لایه بیرونی دندان شما مادهای قوی است به نام مینای دندان که بدن شما میتواند به مرور زمان آن را دوباره پر کند، اما هنگامی که باکتریها به نقطه خاصی برسند، دندان دیگر امکان مقاومت ندارد و مینای دندان شما شروع به پوسیدگی میکند. به این حالت کرم خوردگی دندان گفته میشود.
پلاک اغلب در اطراف لثه، در طول قسمتهای پر شده دندان، جایی که دندانها به هم وصل میشوند، جمع شده و روی سطح نیش دندانها قرار میگیرد. با مسواک زدن و نخ دندان میتوان پلاک را از دندان جدا کرد اما اگر به مدت طولانی باقی بماند، به ماده ای سخت به نام تارتار تبدیل میشود. این قسمتها، محلی برای پرورش باکتریهای تولید کننده اسید است. تارتار را فقط با تمیز کردن مناسب دندان میتوان از بین برد و اگر تمیز نشود، میتواند منجر به بیماری لثه شود – که در بیشتر موارد باعث خونریزی لثه میشود.
کرم خوردگی دندان چیست؟
کرم خوردگی چطور ایجاد میشود؟ هنگامی که سوراخی در مینای دندان شما وجود داشته باشد، باکتریها میتوانند به لایههای داخلی عاج وارد شوند. در این حالت راهی برای مبارزه با پوسیدگی وجود ندارد بنابراین عفونت میتواند به سرعت زیاد شود. سوراخ دندان را کرم خوردگی میگویند.
به بیان دیگر میتوان کرم خوردگی را به عنوان سوراخی در دندان تعریف کرد که هنگام پوسیدگی در دندان به وجود میآید. در ابتدا فقط یک سوراخ ریز در دندان ایجاد میشود و بعد از گذشت زمان به یک سوراخ (حفره) بزرگ تبدیل میشود. اگر کرم خوردگی دندان پوسیده بزرگ شود باعث التهاب شده و شروع به از بین بردن اعصاب و رگهای خونی میکند. در پایان، دندان پوسیده از بین رفته و تغییر رنگ میدهد.
همچنین باکتری میتواند در ریشه دندان پوسیده یا در بافت لثه اطراف آن باعث آبسه شود. این عفونت ممکن است در نهایت از طریق جریان خون به قسمتهای دیگر بدن نیز برود و باعث ایجاد مشکلات جدی در سلامتی شود.
کدام دندانها بیشتر در معرض کرم خوردگی هستند؟
پوسیدگی در دندانهای آسیا شایعتر از دندانهای جلویی است. چرا که دندانهای عقب دارای شیارها و چینهای بیشتری هستند که میتوانند ذرات مواد غذایی را جمع کنند، علاوه بر این علت خرابی بیشتر دندانهای عقب، این است که تمیز کردن دندانهای عقبی سختتر است. کرم خوردگی ممکن است در همه دندانها باشد پس باید مطمئن شوید که همه دندانها را تمیز میکنید و به اندازه کافی مراقب آنها هستید.
چه عواملی باعث پوسیدگی دندان میشود؟

پلاک باکتریهایی را ایجاد میکند که موجب پوسیدگی دندانها میشود.
کرم خوردگی چگونه به وجود میآید؟ علت پوسیدگی دندانها به شرح زیر است:
- استفاده از غذاها و نوشیدنیهای شیرین یا پر کربوهیدرات
- خوردن مرکبات اسیدی
- نوشیدنیهای اسیدی مانند نوشابه
- ریزهخواری بین وعدههای غذایی
- بهداشت ضعیف دهان و دندان
- سیگار کشیدن و استعمال دخانیات
- عدم انجام معاینات منظم پزشکی
- تمیزنکردن مناسب دندانها موقع استفاده از براکت (ارتودنسی)
- پوسیدگی زیر روکش دندان
خبر خوب این است که با مراقبت از دندانها میتوانید از علل پوسیدگی جلوگیری کنید. با کنترل چیزهایی که میخورید یا مینوشید، خوب تمیز کردن دندانها، مراجعه منظم به دندانپزشک جهت تمیزکردن حرفهای دندانها، میتوانید از پوسیدگی و گسترش آن جلوگیری کنید.
به یاد داشته باشید، دندانهای ما به دلیل باکتریهای موجود در پلاک و همچنین اسید موجود در سایر مواد غذایی پوسیده میشوند. اگر روی دندانهایتان احساس چسبندگی دارید، احتمالاً به دلیل پلاک است که احتمال داشتن دندانهای خراب را افزایش میدهد. در این حالت ناخن خود را روی دندانتان بکشید، ماده ای سفید رنگ از روی آن برداشته میشود.
هرچه پلاک روی دندانهای شما بیشتر بماند ، احتمال پوسیدگی دندان بیشتر است.
علائم پوسیدگی دندان
در مراحل اولیه، پوسیدگی به عنوان یک لکه کوچک سفید یا قهوهای روی دندان ظاهر میشود. ممکن است شما نتوانید متوجه آن شوید اما دندانپزشک شما میتواند بفهمد که دندان شما پوسیده شده است. به همین دلیل مراجعه جهت معاینات منظم بسیار مهم است. دندانپزشک شما میتواند پوسیدگی یا کرم خوردگی را سریعا تشخیص دهد و آن را به راحتی درمان کند، اما اگر صبر کنید تا خودتان متوجه سوراخ در دندانتان شوید، این مشکل شما بیشتر میشود.

دندان درد یک علامت شایع پوسیدگی دندان است.
علائم پوسیدگی دندانها شامل موارد زیر است:
- دندان درد
- درد موقع جویدن یا گاز زدن
- حساس شدن به غذا/نوشیدنی گرم یا سرد
- بوی بد دائمی دهان
- طعم نامطبوع در دهان
اگر هر یک از نشانههای بالا را دارید به دندانپزشک مراجعه نموده تا هر چه زودتر مشکل رفع شده و از گسترش آن جلوگیری شود.
چگونه متوجه شویم دندانمان خراب است؟
ممکن است دندانتان خراب شده باشد اما دردی نداشته باشید، این نشان دهنده آن است که پوسیدگی سطحی است. هنگامی که دندانتان کرم خورده باشد، معمولا لکهای سیاه روی دندان میبینید یا با زبانتان میتوانید سوراخ در دندان خود را حس کنید.
به طور معمول درد کرم خوردگی دندان بیشتر از یک پوسیدگی سطحی است، چرا که در این حالت عموما آسیب به اعصاب دندان رسیده است. اگر درد را نادیده بگیرید ممکن است، خود به خود از بین برود اما این بدان معنی نیست که عفونت از بین رفته است، بلکه آنقدر زیاد شده که اعصاب را به کلی نابود کرده است و در نتیجه شما درد را احساس نمیکنید.
از دیگر علائم کرم خوردگی حساسیت به غذا/ نوشیدنی سرد یا گرم است. به طور مثال اگر موقع نوشیدن آب سرد در دندان خود احساس درد دارید نشان دهنده آن است که لازم است به وضعیت دندانهای خود رسیدگی رسیدگی کنید
درنهایت، فقط دندانپزشک شما میتواند وضعیت دندانهای شما را بررسی کند و با دقت ارزیابی کند که تا چه میزان آسیب دیده است و بهترین راه درمان پوسیدگی را به شما توصیه کند.
تاثیر دندانهای پوسیده بر بدن
اگر پوسیدگی یا کرم خوردگی دندان داشته باشید که درمان نشده باشد، میتواند سلامتی کلی شما به خطر بیندازد. برخی از عوارض دندان پوسیده بر سلامتی شامل موارد زیر است:
- تاثیر منفی بر کیفیت زندگی به علت وجود درد شدید
- کاهش وزن یا مشکلات تغذیهای به علت مشکلات جویدن غذا
- تاثیر منفی بر اعتماد به نفس به علت از دست دادن دندان
- عفونت دندان و گسترش آن در بدن
چگونه از کرم خوردگی دندان جلوگیری کنیم؟

نوشیدنیهای گازدار عامل کرم خوردگی دندان هستند.
بهترین راه جلوگیری از کرم خوردگی دندان این است که مراقب باشیم دندانها پوسیده نشوند. همانگونه که قبلا هم عنوان کردیم، با کنترل خوردن/ نوشیدن و مراقبت مناسب از بهداشت دهان میتوانید از پوسیدگی دندانها جلوگیری کنید.
در ادامه پیشنهاداتی برای جلوگیری از کرم خوردگی دندانها ذکر خواهد شد:
- اگر نوشیدنیهای شیرین یا اسیدی مینوشید، تلاش کنید کمترین برخورد را با دندانهایتان داشته باشد.
- اگر مسواک زدن بعد از هر وعده غذایی برایتان ممکن نیست، آدامس بدون قند حاوی زایلیتول بجوید.
- به طور مرتب مسواکتان را عوض کنید. حالت ایده آل هر سه ماه است.
- از خمیردندان حاوی فلوراید استفاده کنید.
- از مولتی ویتامینی حاوی کلسیم، منیزیم و ویتامین D استفاده نمایید.
همچنین میتوانید از دهانشویه حاوی مواد آنتی باکتریال و فلوراید استفاده کنید، اگرچه بسیاری از متخصصان استفاده از دهانشویه را بلافاصله بعد از مسواک زدن توصیه نمیکنند زیرا مواد معدنی موجود در خمیر دندان را از بین میبرد و اثر آنها را کمتر میکند.
به همین ترتیب شستن دندانها با آب فراوان پس از مسواک زدن، مواد موجود در خمیر دندان را که برای حفاظت از دندانها مناسب است را رقیق میکند.
آیا میتوان روند پوسیدگی را متوقف کرد؟
اگر نشانههای پوسیدگی را در دندانتان ببینید، ممکن است برایتان سوال باشد که چطور میتوان روند پوسیدگی را متوقف نمود.
- آیا میتوان این روند را متوقف کرد؟
خبر خوب این است که مینای دندانهای ما میتواند خود را تا حدی مجدداً بازسازی کند و در نتیجه پوسیدگی دندان را درمان کند (البته اگر زود متوجه پوسیدگی شوید) همچنین درمانهای خانگی برای پوسیدگی میتوانند کاملاً موثر باشند که با رژیم غذایی و بهداشت دهان و دندان نیز ارتباط دارد. اگر مواد غذایی و نوشیدنیهای مضر را از رژیم غذایی خود حذف کنید و تغییراتی برای بهبود سلامت دهان و دندان خود انجام دهید، باعث میشود مینای دندان فرصتی برای دوباره پر کردن مواد معدنی از دست رفته پیدا کند.
دندانپزشکان هم میتوانند، از آسیب بیشتر به دندانها جلوگیری کنند. این روشهای پیشگیری کننده، شامل فلورایدتراپی و فیشورسیلانت است. بنابراین میتوان به محض مطلع شدن از پوسیدگی از آسیب بیشتر جلوگیری کرد. اما اگر پوسیدگی دندان زیاد باشد این روشها مناسب نخواهد بود.
آیا میتوان جلوی پوسیدگی را گرفت؟ اگر دندانتان پوسیدگی دارد و میتوانید سوراخ درون آن را ببینید، یا دندان درد دارید، احتمالا دندانتان به مرحله کرم خوردگی رسیده است و نیاز به درمان دارد. در این مرحله اگر میخواهید خودتان پوسیدگی دندان را از بین ببرید، غیر ممکن است. دندانها به طور طبیعی میتوانند خود را ترمیم کنند اما در این مرحله دیگر این امکان وجود ندارد و لازم است به دندانپزشکی بروید.
چگونه از شر کرم خوردگی خلاص شویم؟

مکن است دندانهای به شدت پوسیده، کشیده شوند.
ممکن است این سوال برای شما به وجود آید که اگر دندان خیلی پوسیده شود باید چه کار کرد؟ اگر دندان بیش از حد پوسیده شود برای آنکه عفونت زیاد نشود باید آنرا پر کرد.
فرایند درمان بستگی به میزان پوسیدگی دندان دارد. ممکن است به گرفتن عکس رادیوگرافی نیاز باشد. به خصوص اگر پوسیدگی بین دو دندانتان باشد و نتوان آنرا دید. (بوده و دیده نشود) اگر در مراحل اولیه متوجه پوسیدگی شوید، قبل از آنکه لایه مینای دندان کاملاً از بین برود ممکن است دندانپزشکتان بتواند پوسیدگی را با پر کردن خیلی ساده دندان حتی بدون تزریق بی حسی برطرف کند. پرکردن بدون تزریق بیحسی زمانی انجام میشود که پوسیدگی در سطح مینای دندان باشد، بنابراین بدلیل عدم وجود عصب در مینای دندان میتوان بدون بیحسی دندان را پر کرد. در مواردی که عفونت در دندان پوسیده بیشتر باشد، دندانپزشک برای جلوگیری از درد، لثه بیمار را هنگام پر کردن دندان بی حس میکند. در کرم خوردگیهای کم پر کردن ساده بوده و کمتر از 30 دقیقه زمان میبرد.
اگر پوسیدگی به ریشه دندان رسیده باشد، نیاز به درمان کانال ریشه برای از بین بردن تمام مواد پوسیده خواهد بود. ممکن است دندانپزشکتان توصیه کند برای تقویت دندان و محافظت در برابر آسیب بیشتر و پوسیدگی آن، از روکش استفاده کنید.
در حالتی که پوسیدگی زیاد باشد و دندانتان کاملاً پوسیده شده باشد، دندانپزشک دندان پوسیده شده را میکشد. برای جلوگیری از این حالت، به محض اینکه دردی احساس کردید به دندانپزشک مراجعه نمایید. اگر دندانتان را کشیدید، دندانپزشک معمولا گزینههای جایگزین (دندان مصنوعی، ایمپلنت، بریج یا …) را معرفی میکند.
هزینههای درمان
قیمتهای مختلفی برای درمان پوسیدگی و پرکردن دندان وجود دارد. برای استفاده از بیمه، میتوانید میزان پوشش بیمه را بررسی و از خدمات بیمهای مانند بیمه نیروهای مسلح، بیمه کوثر، بیمه بانکها و …استفاده کنید.
برای اطلاع از قیمت کلینیکهای دندانپزشکی دکتر حسینیان اینجا کلیک کنید.

ممکن است نیاز به پرکردن دندان داشته باشید.
قیمتها براساس نوع پوسیدگی، موادی که برای پرکردن به کار میرود (رفته) و منطقه ای که آسیب دیده متفاوت است.
کرم خوردگی دندان در کودکان
متاسفانه بین 60 تا 90 درصد کودکان در سر تا سر جهان پوسیدگی دندان دارند. در کشورهای فقیر به علت ضعف مراقبتهای بهداشتی این پوسیدگیها بیشتر است. براساس تحقیقات آکادمی اطفال آمریکا، بیش از 40 درصد کودکان آمریکایی موقع ورود به کودکستان دندانهای کرم خورده و پوسیده دارند.
راه هایی که والدین میتوانند به جلوگیری از پوسیدگی دندان در کودکان کمک کنند عبارتند از:
- از مقدار قند موجود در مواد غذایی آنها آگاه باشید – نه فقط غذاهای شیرین بلکه مواد غذایی مانند سس پاستا و آب میوه
- میان وعدهها را به میوه هایی که شیرین نیستند یا کربوهیدرات کمی دارند محدود کنید (سبزیجات خام یا میوهها)
- حداقل تا هفت سالگی به نوع مسواک زدن کودکتان توجه کنید.
- از خمیردندانی استفاده کنید که دارای فلوراید باشد.
- برای چکاپ منظم دندان کودکان به دندانپزشکی بروید تا در صورت وجود پوسیدگی دندانپزشک سریع متوجه شود.
- این روشها علاوه بر کم کردن احتمال پوسیدگی و درد (احتمال بروز درد) به سلامت دهان و دندان آنها از جهات مختلفی کمک میکند.
درمان دندانهای پوسیده در کودکان

راههایی جهت کاهش آسیب دندانها وجود دارد.
اگر بفهمید دندان کودکتان پوسیده شده است، ممکن است ناراحت شوید اما وجود پوسیدگی در دندان کودکان یک مشکل شایع است. هر چه سریعتر به دندانپزشک مراجعه نمایید، امکان درمان و جلوگیری از پوسیدگی بیشتر میشود.
خبر خوب اینکه درمان طبیعی در دندانهای کودکان بیشتر است. دندانهای کودک برای درمان طبیعی خود به خوبی کار میکند و حتی در بعضی مواقع ممکن است دندان کودک شما نیازی به پر کردن نداشته باشد.
دندانپزشکان حداقل دو بار در سال فلورایدتراپی را برای کودکان در سن سه سال و بالاتر توصیه میکنند. به منظور جلوگیری از پوسیدگی دندان در کودکان نوپا، ممکن است دندانپزشک این روش درمانی را در صورتی که لازم بداند، پیشنهاد دهد. این روش از دندانها در مقابل باکتریها محافظت کرده و به درمان پوسیدگیهای دندانها کمک میکند.
در صورتی که لازم است دندان پوسیده کودکان پر شود، بهتر است که از رروشهای بیحسی بدون تزریق استفاده شود. در صورتی که نیاز به تزریق باشد، دندانپزشک ماده بی حسی را روی لثه فرزندتان میمالد تا سوزش سوزن را احساس نکند.
در صورتی که نگران پر کردن دندان پوسیده کودک خود هستید، سعی کنید آرام و مثبت باشید. کودک شما متوجه احساس و حال شما خواهد شد. بسیار مهم است که دندان پوسیده کودکتان درمان شود. ایجاد ترس از دندانپزشکی در فرزندتان، باعث هراس و دوری او از مراقبتهای دهان و دندان و دندانپزشکی در آینده خواهد شد.

مهم است که پوسیدگی دندان کودکان درمان شود.
چگونه کرم خوردگی را به طور طبیعی پر کنیم؟
آیا دندانها میتوانند به طور طبیعی درمان شوند؟ چگونه میتوانید در خانه از کرم خوردگی خلاص شوید؟ متاسفانه درمان پوسیدگی در خانه فقط در صورتی ممکن است که علائم بسیار زود قبل ازاینکه کرم خوردگی دندانها اتفاق افتد، تشخیص داده شود. در صورتی که دندانتان کرم خوردگی داشته باشد، باید اقدامات لازم مانند پر کردن، عصب کشی یا درمان ریشه انجام شود.
در صورتی که پوسیدگی در مراحل اولیه باشد، مینای دندان میتواند خودش را به طور طبیعی ترمیم کند و شما میتوانید با جلوگیری از خوردن غذاهای قندی و انجام مراقبتهای منظم دهان و دندان به این فرآیند کمک کنید.
شاید نتوانیم به اندازه کافی اهمیت مراجعه به دندانپزشک را تاکید کنیم اما در صورتی که دیر به دندانپزشکی بروید و پوسیدگی زیاد شود، هیچ درمان خانگی نمیتواند به شما کمک کند.
برای آشنایی بیشتر با روشهای مراقبت از دندانها میتوانید اینجا کلیک کنید.
جمعبندی
کرم خوردگی دندان مشکلی است که تعداد کمی از ما میتوانیم کاملاً از آن پیشگیری کنیم اما با مراقبت و رعایت بهداشت دهان و دندان میتوانیم آن را کمتر کنیم. پوسیدگی دندان میتواند به راحتی درمان شود و حتی از بین برود. هر چه دیرتر به دندانپزشکی بروید و پوسیدگی بیشتر شود، درمان سختتر و پیچیدهتر خواهد شد.
به توصیههای این مقاله برای افزایش سلامت دهان و دندان خود گوش دهید و مصرف مواد غذایی و نوشیدنی خود را مدیریت کنید. با این روش حتی اگر نتوانید از پوسیدگی جلوگیری کنید، میتوانید از بیشتر شدن آن جلوگیری کنید.
سوالات متداول
چه تفاوتی بین پوسیدگی و کرم خوردگی دندان وجود دارد؟
پوسیدگی دندان اصطلاح دیگری برای کرم خوردگی دندانها است. پوسیدگی دندان فرآیندی است که وقتی پلاک به مدت طولانی روی دندان شما باشد، اتفاق میافتد. باکتریهای موجود در پلاک اسید تولید میکنند و این اسید مینای دندان شما از بین میبرد.
آیا کرم خوردگی بهبود مییابد؟
اگر پوسیدگی دندان شما زیاد شده باشد، احتمالاً به دنبال راهی برای درمان آن هستید. در صورتی که در دندانتتان سوراخی به وجود آمده یا پوسیدگی آن زیاد شده است، امکان درمان به صورت طبیعی وجود ندارد پس باید به دندانپزشکی بروید و پوسیدگی دندانتان را درمان کنید. اگر پوسیدگی سطحی باشد یا سوراخ ایجاد شده کوچک باشد، درمان ساده بوده و در کمتر از 30 دقیقه انجام میشود. اگر عفونت در دندان پوسیده به ریشه دندان رسیده باشد، به احتمال زیاد به ترمیم ریشه و شاید حتی کشیدن دندان نیاز است.
آیا میتوان گسترش پوسیدگی را متوقف کرد؟
در صورتی که سریع از پوسیدگی باخبر شوید، بدن خودش میتواند تا حدودی پوسیدگی را درمان کند. در صورتی که بخش آسیب دیده خارج شود و از عامل پوسیدگی دندان مانند خوردن غذای شیرین دوری کنید، مینای دندان میتواند خود را ترمیم کند. همچنین دندانپزشک با روشهایی مانند فلورایدتراپی میتواند به این روند کمک کند.
آیا نقطه سیاه روی دندان به معنای پوسیدگی است؟

وجود لکه سیاه در امتداد خط لثه میتواند نشان پوسیدگی دندان باشد.
اگر لکه های سیاه کوچکی روی دندان دارید نشانه دهنده پوسیدگی دندان است. نقاط قرمز یا قهوهای روی دندان نشان دهنده پوسیدگی و نقاط قهوهای یا سیاه نشان دهنده کرم خوردگی است. علاوه بر آن سوراخ در دندانتان ممکن است به صورت نقطهای سیاه باشد. نقاط سیاه رنگ نیاز به درمان دارند پس بسیار مهم است که به محض دیدن آن سریعا به دندانپزشکی بروید.
یکی دیگر از دلایل سیاه شدن دندانها ممکن است پلاک سیاه روی دندانها یا تارتار سیاه روی دندانها باشد. این زمانی اتفاق میافتد که پلاک روی دندان مواد اطراف دهان و لثه شما را جذب میکند و باعث سیاه شدن دندان میشود. وجود تارتار برای دندانها بسیار مضر است، بنابراین حتی اگر به وجود تارتار روی دندانهایتان مشکوک هستید و دندان درد ندارید، برای برداشتن تارتار به دندانپزشک مراجعه کنید.
در آخر، اگر در امتداد خط لثه نقاط مشکی رنگ میبینید، میتواند به دلیل پوسیدگی دندان در لثه باشد یا میتواند چیزی مانند بیماری لثه باشد.
منبع: dentaly.org
Leave A Comment