فلورایدتراپی چیست؟

همانگونه که از نام این روش درمانی مشخص است، از مایعی استفاده می‌شود که حاوی غلظت بالایی از فلوراید است. فلوراید می‌تواند به صورت ژل نیز باشد. یک لایه نازک به طور مستقیم روی دندان ها قرار گرفته، به طوری که سبب محکم شدن دندان شده و فلوراید را در مینای دندان آزاد می‌کند.

فلوراید ماده معدنی است که به تقویت مینای دندان کمک می‌کند و از این طریق دندان‌ها را در برابر پوسیدگی مقاوم‌تر می‌کند. در بعضی مناطق فلوراید به منبع آب اضافه می‌شود و در بسیاری از خمیردندان‌های کودکان نیز وجود دارد. (فلوراید چیست؟)

این نوع از درمان عموما به عنوان گزینه‌ای برای جلوگیری از پوسیدگی دندن‌ها استفاده می‌شوند.شدیدا توصیه می‌شود دندان‌های کودکان به طور مرتب فلورایدتراپی شود، اما این روش، درمانی است که می‌تواند در بزرگسالان نیز استفاده شود. اگرچه ثابت شده که این روش بسیار مؤثر است، اما طبیعی است که شما قبل از انجام فلوراید تراپی بخواهید اطلاعات بیشتری درباره این روش درمانی بدانید.

فلورایدتراپی منظم، خطر کرم خوردگی و پوسیدگی دندان کودکان را کاهش می‌دهد.

فواید موضعی فلوراید تراپی

پوسیدگی دندان در بین کودکان در تمام دنیا مشکلی بزرگ است. طبق آمار انجمن دندانپزشکی آمریکا 20٪ کودکان بین 5 تا 11 سال حداقل یک دندان پوسیده درمان نشده و 13٪ از نوجوانان بین 12 تا 19 سالگی حداقل یک دندان پوسیده درمان نشده دارند.

طبق تحقیقات انجام شده ثابت شده است که فلورایدتراپی باعث کاهش شیوع پوسیدگی دندان در دندان‌های شیری تا 37٪ و دندان‌های دائمی تا 43٪ می‌شود. این امر به ویژه برای کودکانی که در معرض خطر بالای پوسیدگی دندان قرار دارند و از دیگر سو در معرض منابع دیگر فلوراید قرار ندارند مؤثر است.

طی بررسی انجام شده در یک آزمایش بالینی، مشخص شده است استفاده از فلوراید تراپی می تواند علائم اولیه پوسیدگی دندان (وجود لکه‌های سفید) را کاهش دهد.

فلوراید تراپی درمانی سریع و ساده است. این کار می‌تواند توسط یک متخصص دندانپزشکی انجام شود اما نیازی به انجام آن در مطب دندانپزشک نیست. به عنوان مثال ممکن است در مدرسه یا مهد کودک فرزند شما نیز این کار انجام شود. این کار در جایی غیر از مطب دندانپزشکی باعث می‌شود تا کودک استرس کمتری را در مقایسه با مراجعه به دندانپزشک تجربه کند.

یکی دیگر از روش‌های پیشگیری که اغلب برای کودکانی که دندان‌های دائمی دارند پیشنهاد می‌شود، سیلانت دندان است. این کار باعث می‌شود شیارها و چاله‌های سطح دندان‌ها پر شود. این کار باعث می‌شود تمیز کردن دندان‌ها راحت‌تر شود و احتمال پوسیدگی آن‌ها را  کاهش می‌دهد. (برای اطلاعات بیشتر در مورد فیشورسیلنت این مقاله را مطالعه کنید.)

خطرات و عوارض جانبی

بی خطر بودن فلوراید تراپی توسط اکثریت جامعه پزشکی تایید شده است. با وجود این، به دلیل شایعات بی اساس درباره سمی بودن فلوراید بسیاری نگران هستند که فرزندانشان، این روش درمانی را انجام دهد. تحقیقی منتشر شده، می گوید مقدار کمی فلوراید مصرف شده برای فلوراید تراپی، باعث ایجاد اثرات حاد سمی در بیماران نمی‌شود.

دندانپزشک در ابتدا، وضعیت کلی را ارزیابی می‌کند.

مانند سایر روش‌های درمانی، به هر حال فلورایدتراپی عوارض جانبی نیز دارد. یکی از این عوارض که به نام فلوریزه شدن شناخته می‌شود، ایجاد لکه سفید روی دندان است. میزان قرار گرفتن در معرض فلوراید موقع درمان نباید سبب ایجاد خطر جدی مانند فلوریزه شدن گردد.

توصیه می‌شود، اطمینان حاصل کنید که کودک بعد از مسواک زدن، تمام خمیردندان اضافی را از روی دندان چاک کند. این موضوع در روزهای بعد از فلوراید تراپی بسیار مهم است. اگر به طور مرتب خمیر دندان فلوراید را ببلعند، خطر فلوریزه شدن افزایش می یابد.

اگرچه فلورایدتراپی یک روش درمانی بسیار بی خطر بوده و به صورت گسترده‌ای استفاده می‌شود، اما برای همه مناسب نیست.

اگر شما یا فرزندتان قرص یا قطره فلوراید مصرف کرده اید، این موضوع را قبل از شروع درمان با دندانپزشک در میان بگذارید. ممکن است به شما توصیه شود که به هیچ وجه فلوراید تراپی انجام ندهید و یا نیاز باشد مصرف مکمل را برای چند روز پس از فلورایدتراپی متوقف کنید.

وضعیت بیماران با سابقه آلرژی باید بطور خاص قبل از درمان بررسی و ارزیابی شود تا خطر عوارض جانبی  فلوراید تراپی کاهش یابد. به طور خاص، در صورت حساسیت، آلرژی غذایی یا آسم فرد که منجر به بستری شدن در بیمارستان می‌شود ممکن است این روش درمانی توصیه و استفاده نشود.

در نهایت اگر شما یا فرزندتان در روز معالجه جراحت یا زخم دهانی داشته باشید، احتمالا درمان به تعویق می‌افتد.

جمع‌بندی

فلورایدتراپی یک روش مؤثر برای جلوگیری از پوسیدگی دندان، برای کودکان و بزرگسالان است. عوارض جانبی استفاده از این روش حداقلی هستند، اما دندانپزشک قبل از انجام این کار وضعیت شما را ارزیابی و بررسی می‌کند.

درمان باید با مسواک زدن مناسب و بهداشت دهان و دندان همراه باشد تا دندان ها در بهترین حالت ممکن قرار بگیرند.

بسیاری از والدین نگرانند که فرزندان خود را خیلی زود در معرض فلوراید قرار دهند. در حالی که نگرانی در این زمینه کاملا منطقی است، اما بیشتر دندانپزشکان پیشنهاد می‌دهند که حتی کودکان کمتر از سه سال نیز از این روش درمانی پیشگیرانه بهره ببرند. ممکن است برای همه کودکان این روش لازم نباشد. برای اطلاع از شرایط کودکی که می‌تواند از فلورایدتراپی بهره ببرد، به معیارهای زیر که توسط آکادمی اطفال آمریکا تهیه شده است، توجه کنید:

فلورایدتراپی کمک می‌کند که دندان‌ها سالم بمانند.

• کلیه کودکانی که مشکل مالی دارند. (و ممکن است در آینده نیز امکان هزینه درمان نداشته باشند.)
• کودکان نارس
• کودکانی که خواهر و برادری دارند که زیر 6 سال پوسیدگی دندان داشته‌اند.
• کودکانی که نیازهای درمانی خاص دارند.
• کودکانی که تحت پوشش بیمه نیستند یا دندانپزشک خاصی ندارند.
• کودکانی که بیشتر از 15 ماه شیر خورده‌اند.
• کودکانی که بیش از 3 بار در روز خوراکی یا میان وعده‌های شیرین می‌خورند.

در این باره می‌توانید با متخصصان ما در کلینیک تخصصی کودکان دردانه مشورت کنید، چراکه این کار به شما در تصمیم گیری صحیح در مورد سلامت دندان فرزندتان کمک می‌کند. (تماس با کلینیک دردانه)

فلوراید تراپی برای بزرگسالان

اگرچه این درمان در ایالات متحده به طور معمول برای کودکان توصیه می‌شود، اما می تواند برای بزرگسالان نیز مفید باشد. به طور خاص ، این درمان ممکن است برای بزرگسالانی با شرایط زیر توصیه شود:

• کسانی که از حساس بودن دندان رنج می‌برند
• کسانی که مینای دندان نازکی دارند یا مینای دندان به شدت فرسایش یافته است
• کسانی که پوسیدگی مزمن دندان دارند.

می‌توانید در مراجعه بعدی به دندانپزشک درباره این موضوع با او مشورت کنید.

پس از معاینه مختصر، فلورایدتراپی می‌تواند انجام شود.

به محض ظاهر شدن اولین دندان شیری کودک، فلوراید تراپی می تواند انجام شود. انجمن دندانپزشکی آمریکا توصیه می‌کند که برای کودکان 2 تا 4 بار در سال انجام شود. دندانپزشکان ممکن است این روش درمانی را مکررا برای کودکانی که در حال حاضر پوسیدگی دندان دارند یا در معرض خطر پوسیدگی هستند، توصیه کنند.

انجام فلورایدتراپی برای کودکان و بزرگسالان کمی متفاوت است. برای کودکان، معمولا ابتدا دندان‌ها با پنبه خشک می‌شوند و سپس با استفاده از یک برس فلوراید روی دندان‌ها قرار می‌گیرد. برای بزرگسالان، دندانپزشک ممکن است ابتدا دندان را جرم گیری نموده تا تمام پلاک‌ها را از بین ببرد، سپس دندان‌ها را خشک کرده و بعد فلورایدتراپی انجام ‌شود.

در هر صورت، فلوراید تراپی به خودی خود نباید بیش از یک یا دو دقیقه طول بکشد و کاملا بدون درد است.

علاوه بر این، دارای طعم و بوی دلپذیر میوه ای است و به سرعت روی دندان ها قرار می‌گیرد. این ماده دارای رنگ زرد طلایی است، به این معنی که ممکن است پس از استفاده دندان‌ها، مدتی زرد به نظر برسند. نگران نباشید، این رنگ بعد از یک یا دو روز محو می‌شود و به طور دائمی روی دندان باقی نمی‌ماند.

اقدامات لازم بعد از فلوراید تراپی

مسواک زدن امری بسیار مهم است.

جهت موثرتر شدن فلورایدتراپی، توصیه‌های زیر را در نظر داشته باشید:

• تا 30 دقیقه پس از فلوراید تراپی غذا یا نوشیدنی میل نکنید.
• صبح روز بعد دندان‌تان را مسوک بزنید.
• برای بقیه روز از خوردن غذاهای ترد، سخت و جویدنی اجتناب کنید، زیرا این مواد می‌توانند مقداری از فلوراید را از بین ببرند.
• غذا/ نوشیدنی سرد یا گرم میل کنید، اما از مواد غذایی داغ اجتناب نمایید.

روز بعد می‌توانید مانند قبل غذا میل نمایید و مسواک بزنید.

اینها فقط دستورالعمل‌های کلی هستند؛ شما باید به توصیه‌های دیگری که توسط دندانپزشک ارائه می‌شود، عمل نمایید.

طول عمر فلورایدتراپی چقدر است؟

وقتی مسواک می‌زنید فلوراید شروع به فرسودگی می‌کند و طی چند روز کاملا از بین می‌روند. تا آن زمان، فلوراید به مینای دندان نفوذ کرده است و برای چند ماه محافظت از دندان‌ها ادامه خواهد یافت.

فلوراید باید هر شش ماه یکبار مجددا انجام شود. در صورت توصیه دندانپزشک نیز می‌توان زودتر انجام داد. مهم است که روزی دو بار با استفاده از خمیر دندان فلوراید و یک مسواک مناسب مسواک بزنید و مصرف تنقلات و نوشیدنی‌های قندی را به حداقل برسانید.

فلوراید کی از دندان پاک می‌شود؟

فلوراید تراپی در مطب یا استفاده از آن در منزل بهتر است تا اولین مسواک زدن روی دندان باقی بماند و بعد به طور طبیعی از طریق مسواک زدن از بین برود. اگر صبح در مطب دندانپزشکی دندان‌تان را فلورایدتراپی کنید معمولا توصیه می‌شود تا شب، موقع خواب مسواک نزنید.

چقدر بعد از فلورایدتراپی می‌توان غذا خورد؟

بهتر است تا 30 دقیقه پس از فلوراید تراپی غذا میل نکنید.

عوارض جانبی فلوراید تراپی چیست؟

عوارض جانبی فلورایدتراپی اصلا رایج نیست. هرچند که حجم زیاد فلوراید می‌تواند سبب پدیده فلوریزه شدن شود. این مشکل عموما فقط ممکن است  بر زیبایی دندان تاثیر بگذارد. اگر دندانپزشک این روش درمانی را برای فرزندتان توصیه می‌کند، به این دلیل است که به شدت معتقدند که مزایای این روش درمانی از عوارض و معایب آن بیشتر است.

آیا می‌توان ژل‌های فلوراید را خرید و در خانه استفاده نمود؟

ممکن است برایتان سوال شود که آیا می‌توانید  فلوراید را خریداری کنید؟ و اگر چنین است، چگونه می‌توان آن را در خانه استفاده نمود؟

می‌توانید تیوپ‌های فلوراید را حتی به صورت آنلاین خریداری نمایید اما لازم است مجوزهای لازم را بررسی نمایید. نهادهای درمانی انجام این کار را در خانه توصیه نمی‌کنند. با این حال انجمن دندانپزشکی آمریکا، استفاده از ژل‌های فلوراید را با تجویز پزشک، توصیه می‌کنند. استفاده از فلوراید 0.5% می‌تواند سرعت ایجاد پوسیدگی را کاهش دهد.