دلایل زیادی وجود دارد که ممکن است دندان شما شکسته یا ترک خورده باشد. ممکن است درد داشته باشید یا نداشته باشید در هر صورت خبر خوب این است که این نوع آسیب دندان اغلب قابل درمان است.
در این مقاله میتوانید تفاوت دندانهای خرد شده، ترک خورده و شکسته را بخوانید. ما همچنین گزینههای درمانی این مشکلات را به شما میگوییم. در مورد دندان ترک خورده جلو چه باید بکنید؟ و آیا میتوان دندان شکسته را درمان کرد؟ برای جواب به این سوالات، ادامه مقاله را بخوانید.
فهرست مطالب
- انواع مختلف آسیب به دندان
- دندان خرد شده
- با دندان خرد شده چه باید کرد؟
- درمان دندان خرد شده
- دندان ترک خورده
- درمان دندان ترک خورده
- دندان شکسته
- در صورت شکستن دندان چه باید کرد؟
- درمان دندان شکسته
- درمان دندانپزشکی
- هزینه درمان دندان
- جلوگیری از آسیب دیدگی دندان
- جایگزین دندان آسیب دیده
انواع مختلف آسیب دندان
چیزهای شیرین میتوانند دندانهای شما را بشکنند.
آیا میدانید مینای دندان قویترین بافت بدن (حتی سختتر از استخوانها) شما است؟ مواردی وجود دارند که باعث شکستگی، خرد شدن و ترک دندان میشوند که عبارتند از:
- جویدن چیزی سخت مانند یخ، آجیل یا آب نبات
- گاز گرفتن غیرمنتظره چیزی سخت مانند هسته زیتون
- استفاده از دندان برای مواردی که نباید اینکار را کرد (مانند باز کردن بطری یا برش نخ)
- ضربه به صورت یا دهان
- سقوط و حوادث دیگر
- پوسیدگی زمینهای که باعث ضعیف شدن دندانها میشود.
- فرسایش مینای دندان بهخاطر غذاها و نوشیدنیهای اسیدی
- پرکردگیهای قدیمی که دیگر از دندان باقیمانده حمایت نمیکنند.
در مواردی که مینای دندان از قبل ضعیف شده و یا دندان در زیر سطح آن پوسیده شده باشد؛ نسبت به بقیه موارد، بیشتر در معرض آسیب است.
گزینههای درمانی برای آسیب دیدگی دندان شما به میزان جدی بودن آن بستگی دارد. درمان یک دندان با شکستگی کوچک، ساده است. در بعضی مواقع هم ممکن است مجبور باشید دندان شکسته خود را بکشید.
هر آسیبی که به دندان شما وارد شود؛ حتی اگر دردی هم نداشته باشید، مهم است که هر چه سریعتر به دندانپزشکی بروید. زیرا اگر درمان نشود، ممکن است دندان آسیب بیشتری ببیند.
دندان خرد شده
خرد شدگیهای دندان زیاد هستند. این خردشدگیها میتوانند بسیار سطحی تا بسیار عمیق باشند. اگر مینای دندان خرد شود، درد ندارید اما اگر به عصب داخل دندان رسیده باشد، بسیار خطرناک است.
چهار دلیل اصلی برای ثابت کردن اینکه دندان شما خرد شده است، وجود دارد:
- باعث درد شما میشود.
- یک سطح تیز باقی میماند که ممکن است بافت نرم دهان شما را زخمی کند.
- لایه نرمتر (عاج داخل دندان شما) در معرض خطر پوسیدگی قرار دارد.
- شما از شکل ظاهری دندان خوشتان نمیآید.
با دندان خرد شده چه باید کرد؟
هنگام لبخند زدن حتی یک ترک کوچک هم قابل توجه است.
اگر تکهای از دندان شما خرد شد و هنوز آن تکه را دارید، در شیر بگذارید و هر چه زودتر به دندانپزشکی بروید. ممکن است دندانپزشک بتواند آنرا با چسب به دندان شما بچسباند.
اگر نتوانستید تکه دندان خود را پیدا کنید، نگران نباشید چون روشهای دیگری برای درمان آن وجود دارد.
درمان دندان خرد شده
ممکن است برای خرد شدگیهای کوچک، درمان لازم نباشد. اگر سطح دندان تیز باشد، احتمالا دندانپزشک آنرا صاف میکند تا قسمتی از داخل دهان شما بریده نشود.
اگر خرد شدگی بزرگ باشد؛ ممکن است دندان را با مواد پر کننده، دوباره به شکل اول خود دربیاورند. به این نوع درمان باندینگ گفته میشود. این کار با استفاده از یک ماده کامپوزیتی به رنگ دندان یا آمالگام نقره انجام میشود.
اتصال دندان، به بیهوشی نیاز ندارد. دندانپزشک با استفاده از ژل سطح دندان را صاف کرده سپس چسب میزند. مواد اتصال را وصل و آنرا به شکل مورد نظر قالب کرده با اشعه ماوراء بنفش آنرا سفت میکند.
اگر دندان جلو خرد شده باشد، ممکن است بهخاطر زیبایی بخواهید آنرا درمان کنید. اگر خردشدگی بزرگ باشد، میتوانید از روکش یا تاج استفاده کنید.
اگر دندان مولر خرد شده باشد و درد نکند، میتوان آنرا درمان نکرد اما بهتر است بررسی کنید که خرد شدگی به چه مقدار از قسمت داخلی دندان رسیده است؟ عاج دندان راحتتر از مینای دندان خراب میشود و اگر آسیب ببیند، به درمان پیچیدهای نیاز دارد.
دندانهای ترک خورده
در صورت عدم درمان، ترک میتواند عمیق شود.
درجههای مختلفی وجود دارد که مشخص میکند دندانها ترک خورده یا شکسته شدهاند:
- ترکهای جزئی: این ترکها فقط مینای دندان را تحت تأثیر قرار میدهند پس درد ندارند. درمانی برای آن لازم نیست فقط ممکن است دندانپزشک سطح آنرا صاف کند.
- دندان ترک خورده: ترک از سطح ابتدایی دندان به سمت ریشه گسترش پیدا میکند.
- دندان خرد شده: وقتی دندان از وسط (بهصورت عمودی) شکسته شود، خیلی دردآور است. یک دندان مولر (با بیش از یک ریشه) خرد شده ممکن است تا حدی درمان شود.
- شکستگی عمودی ریشه: در اینجا ترک از ریشه شروع میشود و به سطح بیرونی دندان میرسد. این ترکها باعث التهاب و عفونت دردناک در اطراف دندان میشوند.
درمان دندان ترک خورده
اگر زود متوجه ترک دندان خود شوید، میتوان آنرا درمان کرد مثلاً میتوان ترک را پر کرد. اگر ترک تاج دندان درمان نشود، بهراحتی گسترش پیدا میکند.
اگر بهخاطر شکستگی؛ پالپ دندان آسیب ببیند، ممکن است قبل از پر شدن به درمان کانال ریشه (عصب کشی) نیاز داشته باشد.
اگر ترک درمان نشود، به شکاف تبدیل میشود. اگر کل ریشه دندان خراب شود، دندان باید کشیده شود اما اگر حتی یک ریشه سالم باقی بماند، ممکن است درمان کانال ریشه (عصب کشی) انجام شود.
کشیدن دندان معمولاً تنها راه درمان است.
دندان شکسته
بعضی از آسیبهای دندان به راحتی دیده میشوند.
وقتی قسمت زیادی از دندان شکسته میشود، ممکن است اعصاب پالپ دندان ظاهر شود و خیلی دردآور باشد یا حتی داخل دندان شما خونریزی کند.
اگر دندانتان شکسته و درد ندارید، به این معنی نیست که مشکلی وجود ندارد چون ممکن است دندان به قدری خراب شده باشد که اعصاب آن از بین رفته باشد. اگر شکستگی درمان نشود، عفونت از راه ریشه دندان وارد لثه شده و باعث آبسه میشود.
شکستگی بهخاطر پوسیدگی دندان، بیشتر برای دندان عقل و دندانهای عقب اتفاق میافتد چون تمیز کردن آنها سخت است. اگر دندان عقل یا دندان مولر شما شکسته باشد، دندانپزشک آنرا معاینه و درمان مناسب (ترمیم یا کشیدن) را پیشنهاد میکند.
در صورت شکستن دندان چه باید کرد؟
مانند دندان خرد شده، دندان شکسته را در شیر بگذارید. دندانپزشک ممکن است بتواند آنرا ترمیم کند اما اگر پوسیدگی زیاد باشد، به درمان دیگری نیاز دارید.
شما نمیتوانید دندان شکسته را در خانه درمان کنید. تا زمانیکه به دندانپزشکی میروید، روی آن قسمت غذا نخورید یا غذاهای نرم بخورید. اگر نگران لبه تیز آن هستید چون ممکن است زبان یا دهانتان را ببرد، با موم دندان یا آدامس بدون قند روی آنرا بپوشانید.
ترمیم و درمان دندان شکسته
همانطور که قبلا گفته شد، شما نمیتوانید یک دندان شکسته را در خانه درمان کنید. اگر دندانهای جلو شکسته شوند، با کامپوزیت یا روکش دندان درمان میشوند. در این روش یک پوشش نازک به قسمت جلو دندان زده میشود تا زیبایی ظاهر آن برگردد. اگر آسیب زیاد باشد، درمان تاج مناسبتر است.
اگر قسمتی از دندان عقب شما که غذا را میجوید شکسته باشد احتمالاً درد زیادی ندارید زیرا از پالپ محافظت میشود. دندانپزشک ممکن است ناحیه شکسته را روکش سرامیکی کند.
این روکش سرامیکی قسمت زیادی از دندان مولر را میپوشاند اما پوشش کاملی نیست.
این نوع درمان، چیزی میان درمان پرکردن و تاج است. آنها فقط بخشی از سطح دندان را میپوشانند. آنها در آزمایشگاه ساخته میشوند اما مانند تاج کارایی دارند.
تاجها بیشتر برای ترمیم دندانهای پوسیده عقب استفاده میشود چون ساختار اصلی آن آنقدر قوی نیست که فشار گاز گرفتن را تحمل کند.
در مواردی که آسیب یا پوسیدگی دندان زیاد است؛ تنها راه درمان، کشیدن دندان است. کشیدن دندان شکسته سختتر از کشیدن معمولی است چون ممکن است دندان حین کشیده شدن بیشتر خرد و شکسته شود.
درمان دندانپزشکی
اگر دندان شما شکسته یا ترک خورده و درد زیادی دارید، یک قرار اورژانسی با دندانپزشک خود بگذارید. میتوانید در اینجا اطلاعات بیشتری در مورد شرایط اورژانسی دندانپزشکی بخوانید. در این فاصله، یک داروی مسکن بدون نسخه مانند استامینوفن بخورید تا درد شما کم شود.
اگر دندان خرد شده، ترک خورده یا شکسته بدون درد دارید، به دندانپزشکی بروید چون ممکن است برای جلوگیری از عفونت به درمان نیاز داشته باشید.
لبههای تیز دندان را با آدامس بدون قند یا موم دندان بپوشانید تا آسیب کمتری به داخل دهان شما وارد شود. قبل از رفتن به دندانپزشکی غذای نرم بخورید.
محافظ دهان به محافظت از دهان شما هنگام ورزشهای تماسی کمک میکند.
جلوگیری از آسیبدیدگی دندانها
اگر شما یا فرزندتان ورزشهای تماسی مانند هاکی یا راگبی انجام میدهید، بهتر است از محافظ دهان استفاده کنید. محافظ دهان در فروشگاههای لوازم ورزشی و داروخانهها فروخته میشود و محافظت کمی دارد.
محافظ دهانی که دندانپزشک شما آنرا نصب کند، تناسب و محافظت بهتری دارد. البته هزینه آنها زیاد است و با رشد کودک باید عوض شوند. برای اطلاعات بیشتر، اینجا را بخوانید.
نمیتوانید از وقوع حادثه جلوگیری کنید اما میتوانید از دندانهای خود مراقبت کنید تا مینای دندان شما سالم بماند. راههای حفظ سلامت دندان عبارتند از:
- یک روال بهداشتی روزانه داشته باشید.
- بعد از مسواک زدن، دهان را با آب نشویید چون فلوراید (تقویت کننده مینای دندان) آن شسته میشود.
- زیاد میان وعدههای شیرین نخورید. بهجای آن از سبزیجات خام و آجیلهای بدون نمک استفاده کنید.
- نوشابه را با نی بنوشید تا قند و اسید آن روی دندان باقی نماند.
- بعد از خوردن و آشامیدن، آدامسهای بدون قند بجوید تا اسید دهان شما خنثی شود.
جایگزینی دندان آسیب دیده
اگر به دلیل آسیبدیدگی؛ مجبورید دندان خود را بکشید، ناراحت نباشید چون روشهای مختلفی وجود دارد که میتوانید جایگزین آن کنید.
دندان مصنوعی (دندانهای کاذب) ارزانترین نوع درمان است. دندانهای مصنوعی به یک صفحه اکریلیک وصل هستند که در اطراف دندانهای دیگر قرار میگیرند.
بریج یکی از راههای جایگزینی دندانهای کشیده شده است.
بریج یک درمان دائمی برای پر کردن فاصله بین دو دندان سالم است. دندان مصنوعی با استفاده از درپوش به دو دندان همسایه ثابت میشوند. درمان بریج 5 تا 10 سال ماندگاری دارند.
ممکن است شما به فکر کاشت دندان باشید. این دندانها وارد فک شما میشوند. این یک درمان قوی، ماندگار و البته پر هزینه است.
به یاد داشته باشید که انجام معاینات منظم دندانپزشکی در واقع بهترین راه برای شناسایی و درمان به موقع هرگونه مشکل است در نتیجه نیاز به کشیدن و جایگزینی دندان را کمتر میکند.
Leave A Comment